2023 rok jest przełomowy dla branży recyklingu w Polsce. Jak czynniki zewnętrzne wpłyną na plany AKPOL i cele wyznaczone na bieżący rok? O sytuacji firmy w dobie zmian na rynku i aktualnych regulacjach prawnych dla branży recyklingu opowiedział Dyrektor Operacyjny AKPOL, Marcin Załoga.

Jakie zmiany można zaobserwować w branży recyklingu tworzyw sztucznych w ostatnim czasie?

Sytuacja społeczno-prawa jest sprzyjająca dla rynku recyklingu. Popyt na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu gwałtownie rośnie, choć jeszcze w 2018 r. stanowił zaledwie 6% zapotrzebowania w Europie. W czerwcu 2019 r. Unia Europejska przyjęła nowe przepisy dotyczące problemu odpadów morskich z tworzyw sztucznych. Nowe prawo obejmuje także cel, aby do 2025 r. 25% tworzyw sztucznych pochodziło z recyklingu, a do 2030 roku aż 30%.

W listopadzie 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła nowe unijne przepisy dotyczące opakowań, w tym propozycje ulepszenia ich projektowania, uwzględniające takie działania jak wyraźne etykietowanie. Ma to na celu wsparcie idei ponownego użytku i recyklingu. Przepisy Unii Europejskiej wzywają też do przejścia na tworzywa sztuczne biopochodne, biodegradowalne i nadające się do kompostowania. W ramach Europejskiego Zielonego Ładu, do 2030 roku aż 55% plastikowych odpadów opakowaniowych powinno zostać poddanych recyklingowi.

To nie koniec korzystnych zmian w prawie. W styczniu 2023 r. Parlament przegłosował swoje stanowisko w sprawie przepisów dotyczących przemieszczania odpadów, które mają wspierać ideę ponownego użycia (reuse) i recyklingu oraz ograniczyć zanieczyszczenia. Zgodnie z nimi, posłowie nalegają, aby wywóz odpadów z tworzyw sztucznych do krajów spoza Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) został zakazany, a wysyłki do krajów OECD powinny zostać zakończone w ciągu 4 lat.

Powyższe zmiany sugerują, że rynek recyklingu ma szansę na rozwój. Firma AKPOL jest gotowa na sukcesywne zwiększanie zakresu swoich usług i produkcji. Dzięki dużej elastyczności naszych procesów produkcyjnych i wykwalifikowanej kadrze specjalistów, jesteśmy w stanie w stosunkowo krótkim czasie dostosować się do potrzeb naszych klientów, a produkcja pod ściśle zindywidualizowane zamówienia to dla nas codzienność.

Jakie są zagrożenia dla branży w nadchodzących miesiącach?

Unia Europejska zmierza do tego, aby pod koniec obecnej dekady wprowadzane na rynek opakowania zawierały przynajmniej 35% recyklatu, czyli tworzywa pozyskanego z recyklingu. To dla branży recyklingu dobra informacja. Tymczasem produkcja recyklatu w Polsce przestaje się opłacać. Dzieje się tak, ponieważ pierwotny surowiec jest tańszy niż ten pozyskiwany z odpadów z tworzyw sztucznych. Producenci opakowań wciąż nie mają prawnego obowiązku sięgać po surowiec pochodzący z recyklingu, a efektem tego jest spadek popytu na regranulaty, co jest szczególnie niebezpieczne przy rosnących kosztach ich wytwarzania. Wzrastają m.in. ceny prądu oraz koszty utrzymania pracowników. 5 stycznia br. minął czas na wprowadzenie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Nie daje to jednak żadnej gwarancji na to, iż ROP zostanie wprowadzona jeszcze w tym roku. Innym zagrożeniem jest przyjęta w grudniu ubiegłego roku ustawa, która ma implementować do krajowych przepisów unijną dyrektywę ,,single use plastics (SUP)”, której celem jest ograniczenie stosowania jednorazowego plastiku.

Ponadto od połowy ubiegłego roku widoczny jest wyraźny spadek cen recyklatów względem tzw. surowca pierwotnego, czyli tworzyw wytwarzanych z ropy naftowej. Taka sytuacja sprawia, że ich produkcja przestaje się opłacać. Producenci opakowań chętniej sięgają po surowiec pierwotny, co przy niewielkich kosztach wprowadzania takich opakowań na rynek, jest dla nich rozwiązaniem tańszym i wygodniejszym. Bardzo niska opłata opakowania obowiązująca w Polsce nie stanowi dla producentów żadnej przeszkody, a prawo nie motywuje ich do sięgania po tworzywa z recyklingu.

Dopóki w Polsce nie zostaną zastosowane formy kontroli i regulacji prawnych, nałożonych na producentów, które wymuszą na nich stosowanie recyklatów, dopóty branża recyklingu jest w niepewnej sytuacji. Wierzymy jednak, że wraz z przyjętymi ustawami i przepisami unijnymi, Polska będzie sukcesywnie zmierzać ku zdrowszym alternatywom z recyklingu.

Jakimi trendami w branży recyklingu tworzyw sztucznych zamierza kroczyć AKPOL w 2023 roku?

Naszą misją w 2023 r. jest dbanie o środowisko naturalne poprzez przetwarzanie odpadów post konsumenckich i produkcję granulatu. Chcemy być liderem rynku w produkcji regranulatu zarówno w Polsce, jak i Europie i na świecie.

Jakie są plany na rozwój firmy w tym roku?

W 2023 r. chcemy przede wszystkim skupić się na podniesieniu jakości wytwarzanych przez nas regranulatów – to jest nasz priorytet. Oprócz głównego celu na 2023 rok, chcemy także skupić się na poszerzaniu kompetencji naszej kadry.

Jak odbierane są produkty AKPOL na arenie międzynarodowej? Czy były nagradzane w konkursach branżowych?

Nasze produkty są niezwykle konkurencyjne zarówno na arenie międzynarodowej jak i krajowej zarówno pod kątem jakości jak i ceny. Naszym sztandarowym produktem jest regranulat HDPE biały i transparentny.